ዜና

ንዘበናት ኣብ ኢትዮጵያ ኣብ ሓደ ቦታ ዝጸንሐ ኣምልኾ ጣዖት  ፈሪሱ፡ ብ ናይ ቅዱስ ገብርኤል ቤተ ክርስትያን ከም ዝተተከአ ተፈሊጡ።

ኣብዚ ብዕለት 10ሕዳር 2012 ፈረንጂ ዝተገብረ እምነ መሰረት ቤተ ክርስትያን ቅዱስ ገብሪኤል ብጹእ ኣቡነ ናትናኤል ዓቃበ መንበር ኦሮቶዶክሳዊት ተዋህዶ ቤተ ክርስትያን ዘ ኢትዮጵያ ኣብ ዘስምዕዎ መግለጺ፡ንክርስትያናት ፍሉይ ስለ ዝኾነ ጥራሕ ዘይኮነ ንምክቶ ዘለናስ።ናይ እግዚኣብሄር ድንቅ ስራሕ ዝፍጸመሉ ዝነበረ ቦታ ኮይኑ ካብ ወለዶ ናብ ወለዶ ድሕሪ ምስግጋሩ፡ህጂ ግን ብግልጺ፡ ኣምልኾ ጣዖት ኮይነ ኢዩ ኢሎም።

ንሶም ኣብ መግለጺኦም “እዚ ባዕድ ኣምልኾ ኢዩ” ።ድሕሪ ምባል፡ኣስዒቦም።”ንስኹም ንእግዚኣብሄር መመስገኒ ዝውዕል፡ቤተ ክርስትያን ንምስራሕ ክንድዚ ክትተግሁ ከለኹም ንሱ ዋጋኹም ክኸፍለኩም ኢዩ።”ኢሎም

እዚ ቦታ እዚ “የአርስዋ እመቤት” ዝብል ናይ ድያቢሎስ መሰውኢ ፡ናይ ሕሙማን መውዓዪ ዝነበሮ ክኸውን እንከሎ፡ኣብዚ ህጂ ግን ናይ ትምህርትን ፈውስን ኣደባባይ፡ናይ እግዚኣብሄር ድንቅ ቦታ ዝፍጸመሉ ክኸውን ኢዩ።

እዚ ስርዓተ ኣምልኾ እዚ  ብ ቅዱስ ገብሪኤል ስም 1ጥቅምቲ 19 ከምኡ እውን ግንቦት 19 ዝኽበር ካብ ናይ ቤተ ክርስትያን ስርዓትን ኣምልኾን ወጻኢ ዝኾነ  ናይ ባዕድ ኣምልኾ እንኪኸውን ከሎ ብ1885 ዓ/ም ግእዝ ኣትሒዙ ዝፍጸም ዝነበረ ስርዓተ ኢዩ።እዚ ጣዖት እዚ ብ ወይዘሮ ሻበሻ ወርቅ ይመር ከም ዝተመስረተ ታሪኽ የዘንቱ።

እዚ ባዕድ ኣምልኾ እዚ ናብ አርሲ ካብ ዝመጽእ ኣትሒዙ፡ ናብ ዝተፈላለዩ ቦታትት ብምዝርጋሕ ፡ብ 1887ዓ/ም ግእዝ ፈረቀሳ ኣብ ዝተባህለ ኣከባቢ ናይ እምነት ስርሑ ብምሕያልን ኣምልኾኡ ብምስፍሕፋሕን ፡በብዓመቱ ስርዓቱ ብምጥንኻር የአርሲዋ እምቤት ብዝብል ንብዙሕ ናይ ቤተ ክርስትያን ምእመናን ከእምን ዝጸንሐ ኪኸውን ከሊ።ኣብዚ ግዜ እዚ ግን ብቅዱስ ገብርኤል ቤተ ክርስትያን ዝብል ዝስራሕ ዘሎ ንዕኡ ንምፍሻል ኢዩ።

ኣብ ኢትዮጵያ ክብሪ ኣምላኽ ዝሰርቅ ብዙሕ ኣምልኾ ከም ዝርከብ ናይ ዓይኒ መሰኻኽር ይርከብ።እቲ ህዝቢ  ሰኣን ምርድኡን ዝምህሮን ድማ ናይ ሰብን ናይ እዝግሄርን ከም ዝሓዋዊሶን፡በዚ ዝተባሳቸዉ ገለ መምህራን ንኽምህሩ ናጽነት ስለ ተኸልኡን ካልእ ሽም ስለ ዝህቡዎምን ተባሳጭዮም ኣብ ካልእ ሃይማኖት ከም ዝቅይሩ ክርዳእ ተኻኢሉ ኣሎ።

ኣብ ዝሓለፈ ቅድመ ዓመት ኣነ ማርያም ኢየ ኢላ፡ሓንቲ ትዕግስቲ እትበሃል ወይዘሮ ብምትንስኣ እቲ ስርዓት ኣምልኾ ዘለዎ ኣምልኾ ግን ዘይተማህረ ህዝቢ ኢትዮጵያ ብኣሸሓት ዝግመት ከም ዝሰዓባን።በዚ ድማ ብህጹጽ ኣብ ቤት ማእሰርቲ ከም ዝኣተወትን ናይ ዓይኒ መሰኻክር ይጽብጽቡ።ህጂ እውን መምህራን ኢትዮጵያ ታሪኽ ሰብ ምምሃር ገዲፎም ኣሰር ግብጻዊት ቤተክርስትያን ኣደኦም ወንጌል ተዘይ ምሂሮም እቲ ጥፍኣት ክቅጽል ኢዩ።

 haymanoteabow@gmail.com