ምምላድ ማለት እንታይ ማለት እዩ???።

            ምምላድ ማለት እንታይ ማለት እዩ???።

  ካብ http://etiqalsgakone.blogspot.it/2012/07/blog-post_28.html ዝተወስደ።

ኣብዝ ሓለፈ ቁሩብ መዓልታት ብዛዕባ ኣማላድነት  ዘለኒ መልሲ ክህቦም ብዙሓት ሓቲቶምኒ ብምድንጓየይ ድማ ይቅረታ ይሓትት፡ብ መስረተ ቃል ኣምላኽ ግን ህጂ ነገረ ኣማላድነት ክጽሕፍ ባህ ይብለኒ።

ብዙሓት ሰባት ኣብ ምምላድ ዘለዎም ኣረደድኣ ካብ ግዜ ናብ ግዜ እንዳ ነኣሰ ይኸይድ ኣሎ።ገሊኦም ምስጢር ምምላድ ሰኣን ምርዳኦም፡ድማ ክፈርዱን ክራገሙን ክሳዕ ሃይማኖታት ክቅይሩን ከለዉ።ገሊኦም ከኣ ንምምላድ ክሓዋዉሱዎን በዚ ድማ ብምድብላቅ ኢየሱስ ክርስቶስ ኣማላዲ ኣይኮነን፡ ብምባል ን ተበጃውነት ብምኽሓድ፡ዝገደደ ክሕደት ኢ ኦርቶዶክሳውን ኢ መጽሓፍ ቅዱሳውን ክምህሩን ይርኣዩ።ብዙሓት ፈላጣትን ሊቃውንትን እኳ ተለዉ ግን ዓገብ ዝብሉ ኣይረኣኹን። ብሓቂ ድማ ይሓዝን መታን ከይትስደድ፡ጸርፊ ከይበጽሓካ፡ ከይትስጎግ ሽምካ ከይጽልም ዘይሽምካ ከይህቡኻ ነቲ ሓቂ ዘይፈልጡዎ ኢልካ፡ኩሉ ግዜ ከቢርካ ክትነብር ኢልካ ቃል ኣምላኽ እንዳ ተዓመጸ ስቅ ክትብልን ጸረ ናይ ቅዱሳን ትምህርቲ ጸርካ ክትከይድን ግን ዓገብ ደኣ ኮይኑ ይስምዓኒ።

ኣማላድነት ን ቅዱሳን ጥራሕ ብምሓዛእ ክሕደት ይምህሩ ይርኣዩ ገሊኦም ፡እቶም ገሊኦም ድማ ኢየሱስ ጥራሕ እዩ ኣማላዲ ብምባል ን ኣምላጅነት ቅዱሳን ክስርዝዎን ነዚ ከም ክሕደት ክቆጽርዎን ይርኣዩ ጸገሞም ግን ሓደ ዓይነት ጸገም እዩ፡ትርጉም እቲ ሰፊሕ ምስጢር ኣምላጅነት ዘይምርዳእ እዩ ግን እቲ ጸገም።ግን እስከ  ምምላድ ማለት እንታይ ማለት እዩ??፡ህድእ ኢልና ብ መጽሓፍ ቅዱስ ንርኣዮ ካብ ስምዒት ወጺእና።ነዚ ክጽሕፍ ከለኹ ተወከስኪሎም መጻሕፍቲ መጽሓፍ ቅዱስን ከምኡ እውን ገለ ቅዱሳን መጻሕፍትን እዮም።

ምምላድ ማለት እንታይ ማለት እዩ፡?? ኦርቶዶክስ ተዋህዶ ቤተ ክርስትያን ብዛዕባ ኣማላጅነት ዘለዋ ኣረኣእያ  ከመይ ይመስል ክንርኢ ክንፍትን ኢና።

(2) ክልተ ዓይነት ዝተፋላለየ ምምላድ ኣሎ።

1ይ. ምምላድ ክርስቶስ

2ይ. ምምላድ ቅዱሳን

መቸስ መጽሓፍ ቅዱስ ዳኛና እዩ።ከምኡ እውን መሰረትን ማእከልን እምነትና እዩ።ምስኡ ዝጋጮ ናይ ዝኾነ ይኹን ኣካል ዝመጸ ዋላ መልኣኽ እውን ገላ1፡8 ከይንቅበል ድማ እዙዛት ኢና።ሃወርያት ድማ ካብዚ ዝመሃሩና ወጻኢ ፍልይ ዝበለ ትምህርቲ ከይንምህር ብ ውግዘት ኣጠንቂቆምና እዮም ገላ 1፡6።

ገለ ገለ ክርስትያናት ብ ቅድስቲ ድንግል ማርያም ወይ ብ መላእኽቲ  ወይ ብቅዱሳን ዝኣመሰለ ፡ኣይቅበሉን እዮም።ነዚ ዝምርኮሱሉ ከኣ እቲ ከምዚ ዝስዕብ ዝብል ኣበሃህላ ሐዋርያ ዮሐንስ እዩ።ጠበቃ ኣብ ኣቦ ኣሎና፡ ንሱ ኢየሱስ ክርስቶስ  እቲ ጻድቅ እዩ።1ይ ዮሐንስ 2፡1 ከምኡ እውን እቲ  ‘ማለት፡ኣምላኽ ሓደ እዩ። እሞ እቲ ኣብ መንጎ ኣምላኽን ሰብን ዘሎ ማእከላይ ‘ውን እቲ ሰብ ክርስቶስ ኢየሱስ ሓደ በይኑ እዩ’’።1ይጢሞ 2፡5።ዝብል ቃል ሓዋርያ ጳውሎስ እዩ።

ብሓቂ ኣብ መንጎ ምምላድ ኢየሱስ ክርስቶስን ቅዱሳንን ዓቢይ መሠረታዊ ፍልልይ ኣሎ። ምምላድ ኢየሱስ ክርስቶስ ናይ ተበጃውነት ምምላድ እዩ።

ናይ ቅዱሳን ምምላድ ግን ፍልይ ዝበለ እዩ።

ማልት ጎይታና ኢየሱስ ክርስቶስ በቲ ንተበጃውነትና፡ ኣብ ክንዳና ዋጋ ሓጢኣት ዝኸፈለ ገይሩ ንሕድገት ሓጢኣትና ይማልድ።ምምላድ ጎይታ ልክዕ ከም፡ ጸብጻብ ሓጢኣቶም ሕደገሎም ምኽንያቱ ኣነ ኣብ ክንድኦም እቲ ኣበሳ ጸርኩ” ዝብል እዩ።ኢሳ53፡6

በዚ ኸኣ ከም መንጎኛ ኮይኑ ኣብ መንጎ ኣምላኽን ሰብን ይቀውም።ንሱ እቲ ሓደ መንጎኛ ኣብ መንጎ ኣምላኽን ሰብን ዝቖመ እዩ። ካብ ሓጢኣቶም ንኽብጀዎም፡ምእንትኦም ስለዝሞተ ፡ነቦ ኣብቲ ኣምላኻዊ ፍርዲ መሰሉ ሂቡ ፡ንሰብ ድማ ሕድገት ኣውሃቦ።

ሓዋርያ ቅዱስ የሐንስ እዚ ትርጉም ማለት እዩ። ሓደ እኳ ሓጢኣት ዝገበረ እንተ ኣሎ፡ ጠበቃ ኣብ ኣቦ ኣሎና፡ንሱ ኸኣ ኢየሱስ ክርስቶስ እቲ ጸድቕ እዩ።ንሱ ድማ ብናይ ሓጢኣትና መተዓረቂ እዩ።ብ ናይ ሓጢኣት ኩላ ዓለም ድማ እዩ እምበር ብ ናይ ሓጢኣት ጥራይ ኣይኮነን።1ይዮሐንስ 2፡1-2።ይብለና መቸስ ነዚ ቃሉ ብዘይ ስምዒት ክንቅበሎ ተስፋ ይገብር ስለምንታይ ምርዳእ ደኣ እንበር ስምዒት ዋጋ የብሉን እዩ። ስለዚ ነዚ ቃል ከም ቃሉ ክንጥቀመሉ ኣሎና።

ኣብዚ እምበኣር እታ ናይ ተበጃውነት ምምላድ ብርህ ዝበለት ትመስል።ንሳ ነቲ ዝሓጥአ ሰብ ምምላድ እያ።’ሓደ ምስ ዝሓጥእ ‘’’ እቲ ዝሓጥእ እዚ ተበጃውነት የድልዮ።በጃ ማለት እዩ።በጃና ክርስቶስ ጥራሕ እዩ።ብዙሓት ሰባት ግን ን ገለ ፍጡራን በጃይ በጃና ክብሉ ዝጽውዑ ዝሰማዕኩዎም ኣለዉ።ገለ እውን ዝብጀዉ በጃ ዝገብሩ ኣባግዕ ሓሪዶም በጃ ገይረሉ ገይረላ ዝብሉ ኣለዉ እዚ ጸርፊ ኣብ ልዕሊ ክርስቶስ እዩ፡ብሓቂ እዚ ገይጋ ዘይኮነስ ክሕደት እውን እዩ።

ንነፍስና በጃኣ ክርስቶስ ጥራሕ እዩ።ንሱ ኣብ ኣብ መስቀል በጃ ኩላትና ደሙ ኣፍሰሰ ክሳዕ ሞት ተኣዘዘ።ስለዚ በጃና ምባል ን ሰባት ተቋረጹዎ ሂወት ዘውህቦም ይመስለኒ። እቲ ሓደ በይኑ ነዚ ተበጃውነት ዘቅረበ ኸኣ ፡ንሱ እቲ ብጹእ ኢየሱስ ክርስቶስ እዩ።ስለዚ ኸኣ በቲ ምእንታና ዝፈሰሰ ደሙ ገይሩ ኣብ  ክንዳና ምምላድ ዝኽእል እዩ።ይቅጽል,,,,።ተኸታተል ክሳዕ መወዳእታ ተዘይ ኣንቢብካዮ ዘይክርድኣካ ይኽእል እዩ።

       haymanoteabewo@gmail.com